Yerba Mate – zdrowie i energia prosto z Paragwaju

napisany przez Kasia

Caá mate, caá mati, erva mate, chimarrão… to różne określenia jednego napoju – napoju, którym jest yerba mate. Nazwa ta to nieco przekształcone słowo pochodzenia łacińskiego od „herba” – ziele oraz wzięte z języka keczua „mati” – tykwa (przyrząd do parzenia ziela). Pod tajemniczą nazwą „yerba mate” skrywają się liście i gałązki ostrokrzewu paragwajskiego odpowiednio zmielone i wysuszone.

Ale to nie wszystko. Nazwa ta określa konkretnie bardzo znany i lubiany napój w krajach Ameryki Południowej i Bliskiego Wschodu (np. w Syrii, Libanie), który przyrządzany jest z ostrokrzewu.

Co jest takiego w tym napoju, że warto po niego sięgnąć? Jak pić ten zielony płyn, aby to działanie było jak najbardziej skuteczne?

Czym jest Yerba Mate?

Yerba mate – napój wytwarzany z ostrokrzewu paragwajskiego, czyli drzewa należącego do rodziny ostrokrzewowatych, jest zdecydowanie naturalnym produktem. Ostrokrzew rośne na wysokość 15 metrów i wypuszcza liście o jajowatym kształcie.

Ponadto daje owoce, w wyglądzie podobne do jagód, które pojawiają się na gałęziach w okresie od marca do czerwca. Jego ulubionym podłożem są piaszczysto-gliniaste tereny Ameryki Południowej te i tylko te, gdyż próby posadzenia rośliny w podobnym klimacie oraz na podobnym podłożu (w Ameryce Północnej i Afryce) spotkały się z niepowodzeniem.

Historia Yerba Mate

Początki yerba mate sięgają XVII wieku, kiedy to jezuiccy misjonarze dotarli do dorzecza Parany, zamieszkałego przez plemię Guarani. Zauważyli, że nie tyle co yerba mate używką jest dla nich, ale przede wszystkim liście krzewu, który jest cały czas zielony.

Ten krzew został nazwany ostrokrzewem paragwajskim, a mieszkańcy plemienia przyrządzali z niego napój, proszkując liście i pędy oraz susząc je. Miał on niezwykłe właściwości w łagodzeniu uczucia głodu oraz likwidowania zmęczenia.

Była więc to, współcześnie mówiąc napój pobudzający i odchudzający. W celu poprawy smaku niekiedy dodawano do napoju słodkie liście stewii. Zapoznając się z takimi właściwościami napoju z yerba – jezuici rozpowszechnili go w Europie, gdzie stała się konkurencją dla azjatyckiej herbaty.

Jezuicka yerba, uprawa i sprzedaż, sprawiły, iż była ona głównym źródłem dochodów misyjnych dla tych zakonników przez blisko sto lat. Kasata zakonu w XVIII wieku spowodowała także likwidację plantacji yerba mate. Od ilu lat znana jest natomiast dalej? To rok 1892 i założenie plantacji przez Frederico Neumanna w Paragwaju.

Dzięki niemu ekstrakt z yerba stał się bardzo popularny w Paragwaju, Urugwaju, Brazylii i Argentynie. Mało tego, stał się wręcz napojem narodowym.

Właściwości Yerba Mate

Właściwości zdrowotne ma dość szerokie. Przede wszystkim działa przeciwzapalnie, przeciwnowotworowo oraz posiada właściwości przeciwutleniające i przeciwgrzybiczne. Przyczynia się do obniżenia złego cholesterolu, dzięki czemu chroni serce oraz jest pomocą przy uniknięciu powikłań cukrzycowych.

Pomaga zwalczyć otyłość i nadwagę, dzięki czemu odchudzanie z yerba mate jest dużo łatwiejsze. Napój ten dobry jest także przy problemach z trawieniem. Do jej wspomagających właściwości należy także działanie moczopędne oraz łagodzenie objawów zespołu napięcia przedmiesiączkowego.

Jest świetna na pobudzenie umysłu, poprawę pamięci i koncentrację. Pijmy więc yerba mate, a kawa nie będzie nam potrzebna, gdyż tak jak ona zawiera dużą ilość kofeiny, a dodatkowo teofilinę i teobrominę. Ważna przy piciu yerba mate jest także możliwość zachowania prawidłowego balansu elektrolitów w organizmie poprzez zawartość w niej magnezu, potasu i manganu.

Akcesoria Yerba Mate

Najważniejsze do przygotowania yerba mate jest odpowiednie naczynie. Od niego trzeba zacząć, gdyż jego wybór zależy od sposobu parzenia yerba mate. Tykwa to naczynie tradycyjne – przygotowane z owocu tykwy pospolitej.

Jeżeli chcemy przyrządzić yerba mate na zimno to należy wybrać naczynię guampa (wykonane z rogu). Jeśli jednak nie mamy dostępu do tradycyjnych naczyń można wybrać te zrobione z drewna, ceramiki, metalu lub tworzywa sztucznego.

Po wyborze naczynia musimy pamiętać o odpowiednim jego przygotowaniu i, o ile ceramiczne i metalowe nie trzeba w żaden sposób przygotowywać, tak wykonane z tykwy, bambusa czy drewna, trzeba poddać odpowiedniemu zabiegowi.

Zwany jest on cuardo, a prawidłowość jego wykonania ma wpływ na trwałość naczynia oraz na to samą yerba mate jak smakuje później. Mając pod ręką naczynie z tykwy, należy je oczyścić. W tym celu wypełnić je zużytymi fusami yerby, które są jeszcze wilgotne oraz zalać wrzątkiem.

Po upływie doby oczyścić naczynie i przepłukać zimną wodą. Kolejnym etapem jest nasypanie suszu, zalanie go gorącą wodą i znów pozostawienie na 24 godziny. Po upływie tego czasu, przepłukane naczynie nadaje się do używania.

Jeśli chodzi o naczynia drewnienie ważne jest, aby nie zalewać je wrzątkiem, bo popękają. Najlepiej nasączyć je tłuszczem, zanim będzie użyte po raz pierwszy. Tłuszcz taki powinien być wysokiej jakości.

Rurka Yerba Mate

Po przygotowaniu naczynia czas na rurkę, przez którą będziemy pili naszą yerbę. Tradycyjnie nazywa się ona bombilla i jest zakończona sitkiem. Takie rurki są proste, wygięte oraz wykonane z różnych materiałów, np. metalu, srebra, stali nierdzewnej, bambusa czy plastiku.

Dodatkowo mogą posiadać elementy chłodzące i ozdobne, tj. pierścienie lub żłobienia, ale są to bombille wysokiej jakości. Wybór odpowiedniej rurki zależy oczywiście od nas i od naszych upodobań. Przed pierwszym użyciem każdego rodzaju rurkę należy umyć, przepłukać i sparzyć wrzątkiem.

Instrukcja przyrządzania Yerba Mate

Przyrządzenie napoju yerba mate dla początkujących może być nieco trudne, gdyż jest to czynność dość złożona. Zaopatrzeni w odpowiednie naczynie wsypujemy do niego susz, którego ilość ustalamy sami w zależności od tego jakie są nasze upodobania smakowe dotyczące yerba mate.

Na początek naszej przygody z tym napojem może to być ¾ naczynia, czyli tradycyjna ilość yerba mate. Najlepsza będzie jeśli dołożymy do niej także dodatki smakowe – ich przykładem mogą być ulubione zioła.

Aby odpowiednio wymieszać nasz susz musimy zakryć naczynie dłonią, odwrócić je i potrząsnąć nim kilka razy. Wtedy te najdrobniejsze listki umieszczone zostaną u góry. Wszystko po to, by bombillia nam się nie zatykała w trakcie picia yerba mate.

Kubek następnie obracamy i układamy w określonej pozycji, aby susz był w jednym miejscu, a w drugim została wolna przestrzeń na umieszczenie w niej rurki do picia napoju. Kolejnym krokiem to zalanie wodą suszu yerba mate.

Jaka woda powinna być?

Najlepiej, aby była chłodna, a nawet zimna, a wtedy napój yerba mate smak będzie miał nieco łagodniejszy.

Teraz kolej na umieszczenie w naczyniu rurki bombilli.

W tym celu należy uformować kopczyk i w niego włożyć ostrożnie rurkę, wbić ją lub oprzeć na nim. Niezależnie o tego, jaki sposób wybierzemy, ważną czy tym czynnością jest zakrycie palcem otworu rurki w czasie jej wkładania do naparu. Spowoduje to brak przedostania się jakichkolwiek paprochów do środka bombilli, które mogą znajdować się w naparze yerba mate.

Przygotowanie takie to dopiero początek.

Rurką nie możemy poruszać, powinna ona nieruchomo tkwić w napoju. Kolejnym bardzo ważnym etapem jest zalewanie gorącą wodą yerba mate. Parzenie takie powinno obywać się za pomocą wody nie mającej więcej niż 70 bądź 80 stopni.

Najlepiej temperaturę wody sprawdzić kuchennym termometrem, wtedy będziemy mieć pewność, że jest odpowiednia. To bardzo ważne, aby yerba mate zalana była wodą nie wrzącą, gdyż wtedy nie będzie po prostu nadawać się do picia.

Czynność z dolewaniem wody powtarzamy kilkakrotnie do czasu, aż yerba starci swój aromat. Ważne jest także, aby na początku zalewania nie zamoczyć suszu w całości – gwarantuje to równomierny smak.

Jeśli już nauczyliśmy się jak przygotować yerba mate, jak parzyć oraz jak ją pić, możemy ten drogocenny napój wprowadzić do naszego codziennego trybu życia, a na pewno odczujemy pozytywne skutki, jakie nam daje energetyczny napój. Działanie i jej efekty będą na pewno zdumiewające. Pijmy yerba mate, a zdrowie i dobre samopoczucie na pewno będzie nam dopisywać.

Zobacz także – https://gemini.pl/kategoria/zdrowie/witaminy-i-mineraly/z-zen-szeniem